Persbericht Publicatie Robuuste Valleien 20 juli 2019
Natuurpunt Oost-Brabant brengt themapublicatie uit over campagne ‘Robuuste valleien voor klimaatbuffering en versterking biodiversiteit’
Natuurpunt Oost-Brabant, Regionale Vereniging Natuur en Landschap vzw, voerde de afgelopen twee jaren een campagne rond de thematiek van robuuste valleien als antwoord op de klimaatverandering en de biodiversiteitscrisis. Een overzichtspublicatie van 60 bladzijden brengt nu een samenvatting van deze campagne. Daarin is naast een algemeen achtergrondartikel bijzondere aandacht gegaan naar een aantal iconische valleien en hun specifieke uitdagingen: de Demervallei, de Getevallei, de Groene Vallei en de Velpevallei. De valleien binnen haar werkingsgebied komen ook elk apart aan bod vanuit het perspectief klimaatbuffering en versterking van de biodiversiteit, m.n. de Demervallei, de valleien Winge en Motte, de Begijnenbeekvallei, de vallei van de Drie Beken en de Demer in Diest, de Getevallei, de Hoegaardse valleien, de Velpevallei, de Molenbeekvallei ten oosten van Leuven, de valleien van Voer, IJse en Laan, de Groene Vallei, de Dijle en Leibeek ten noorden van Leuven.
Natuurpunt Oost-Brabant voerde deze campagne samen met haar afdelingen en met de steun van de provincie Vlaams-Brabant.
De publicatie is te consulteren en te downloaden onder de link: http://www.natuurpuntoostbrabant.be/node/374
De publicatie is te verkrijgen door overschrijving van 8 € op rekening IBAN BE 82 0010 7622 1868 – BIC GEBABEBB van NPOB, Leuvensestraat 6, 3010 Kessel-Lo, 016 25 25 19, npob@natuurpunt.be
Nog nooit is de roep om een krachtig en effectief natuur- en klimaatbeleid zo groot geweest als nu. Samen met de temperatuurstijging en de droogteproblematiek zullen steeds vaker periodieke extreme hoeveelheden neerslag o.m als gevolg van de verharde oppervlakten zorgen voor wateroverlast. Ook langere periodes van droogte en van lagere waterbeschikbaarheid zullen toenemen. Waterschaarste en droogte zijn nieuwe topics waardoor het denken rond water en waterbeheer copernicaans verandert. Het is overduidelijk: de oude recepten van water om ter snelst afvoeren met daarop gerichte structuren zoals Wateringen werken niet meer.
Voor de milieu- en klimaatproblemen wordt het inschakelen van natuur steeds meer als een belangrijke oplossing naar voren geschoven: bossen, natte graslanden en veenvorming als mitigerende maatregelen voor effectieve koolstofopslag, robuuste valleien als buffers voor klimaatadaptatie, water en groen in de stad om hitte-eilanden te vermijden. Daar waar het waterbeheer in het verleden steeds inzette op snelle afvoer en vermijden van wateroverlast verschuift de aanpak nu naar waterbuffering en naar het vertragen van de afvoer.
De natuurlijke waterberging is in Vlaanderen sterk achteruitgegaan door de constante toename van verharde oppervlakte. Bovendien zijn heel wat waterlopen recht getrokken of ‘genormaliseerd’, de valleigebieden gedraineerd voor de intensieve landbouw en is de natuurlijke plantengroei die water kan ophouden en absorberen, verdwenen. Rivieren recht trekken om het water sneller af te voeren en steeds hogere dijken maken, zorgden enkel voor meer wateroverlast en modderstromen in gebieden, steden en dorpen stroomafwaarts.
De meeste winsten in het milderen en opvangen van de klimaatveranderingen liggen precies in natuurherstel en natuurontwikkeling in onze valleien en deze te beschouwen, niet als een patchwork van bestemmingen, maar als een samenhangend geheel. Robuuste valleien dus, waar de rivieren terug mogen meanderen en opnieuw overstromen in de natuurlijke overstromingsgebieden. Niet op één geïsoleerd perceel maar valleibreed, zoals gebeurde voor ze werden ingedijkt en rechtgetrokken. Ruimte geven aan de rivier is synoniem van ruimte geven aan natuur en biodiversiteitsherstel.
Zo zullen onze valleien opnieuw in staat zijn om water te bergen en de afvoer van water te vertragen tijdens perioden van extreme neerslag. Je krijgt een afvlakking van de piekdebieten, en dus van het overstromingsrisico. Daarnaast hebben de valleien met hun natte graslanden, moerassen en moerasbossen een natuurlijke sponsfunctie en leveren in uitgesteld relais water naar benedenstrooms gebied in perioden van droogte. Ze leveren ook een bijdrage aan de zuivering van grond- en oppervlaktewater (en dus aan drinkwater). Natuurherstel op systeemniveau en niet enkel op perceelniveau in de valleien verhoogt de biodiversiteit spectaculair: vele soorten krijgen terug overlevingskansen of weten zich opnieuw te vestigen. En tenslotte: natuurrijke valleicomplexen verhogen de aantrekkelijkheid van het landschap en vormen een troef voor de zachte recreatie. Niets dan winst dus.
Rond deze thematiek werd door Natuurpunt Oost-Brabant gedurende twee jaar intensief gewerkt. Met onderbouwende wetenschappelijke symposia, met projectwerking rond de verschillende rivieren in Midden- en Oost-Brabant. Voor elk van de valleien werd een folder en rolbanner uitgebracht waarin zowel de versterking van de biodiversiteit als de klimaatbuffering aan bod komt.
De samenvattende publicatie campagne 2018-2019, ‘Robuuste valleien voor klimaatbuffering en versterking van Biodiversiteit’, geeft een overzicht van de campagne en de symposia.
Onder de onderstaande link kan je overzichtspublicatie consulteren en downloaden en vind je de folders en rolbanners van de verschillende valleien, ook in Word-versie, zodat de tekst desgewenst kan gebruikt worden door de pers:http://www.natuurpuntoostbrabant.be/node/374
Inlichtingen:
Margriet Vos: 016 460478 of 0487 17 50 16
Hugo Abts: 0476 77 70 37
