Natuur en Landschap 2020-1 ||| p. 23 [ > p. 24-27 ]

Afdeling Velpe-Mene (Bierbeek, Boutersem, Glabbeek, Hoegaarden en Tienen)


Visie Gete:
inbreng in het Strategisch Project Getestreek

De Getevallei van Hoegaarden tot Geetbets: een keten van grootschalige natuurcomplexen in een robuuste vallei met ruimte voor komberging over heel de vallei.

Er wordt gewerkt aan een strategische visie voor de Getestreek. Daarin moet de natuurlijke structuur, ruimte voor natuurontwikkeling en ruimte voor de rivier op vele plaatsen centraal staan. Dit gekoppeld aan het natuurlijk waterbergend vermogen en klimaat.

Grote natuurcomplexen in uitbouw

Natuurpunt, in samenwerking met de provincie, heeft niet gewacht op dit strategisch project om zelf een gedurfde strategie op het terrein uit te rollen. Concreet op het terrein tastbare natuur en tastbare biodiversiteit realiseren. En dit met een reeks grootschalige natuurontwikkelingscomplexen binnen een duidelijk projectgebied.


Vochtig grasland in de Getevallei, belangrijk voor klimaatbuffering en komberging.
Foto Pieter-Jan Alles

Nu reeds zijn er de erkende reservaten met een erkend visiegebied in de Getestreek: Aronst Hoek (ca 340 ha in Geetbets), de Grote Getevallei met Tiensbroek, Doysbroek en grote Geteproject (ca 265 ha in Tienen, Linter en Zoutleeuw), het Vinne (provincie, ca 120 ha in Zoutleeuw), Het Bolwerk en de Kleine Gete (Zoutleeuw), Spoorwegzate-Getebeemden (ca 30 ha in Hoegaarden), Rosdel-Schoorbroekbeek (ca. 89 ha in Hoegaarden) en een groot deel van het complex Mene-Jordaanvallei met Meldertbos en Wijtboek (circa 140 ha in Hoegaarden en Boutersem) en het Aardgat in de Vallei van de Kleinbeek (circa 7 ha in Tienen). Samen met hun erkend visiegebied vormen ze de bouwstenen voor de verdere uitbouw van grootschalige natuurcomplexen in een gaaf rivierlandschap met ruimte voor de rivier.


Getebeemden in Rommersom. Foto Jules Robijns

Deze natuurcomplexen zijn belangrijk voor de komberging en spelen een rol in de opvang van de klimaatsverandering. Natte graslanden en moerassige ruigten en venen zijn belangrijk voor de koolstofopslag. 1 ha nat grasland tegenover 1 ha geploegd en gescheurd grasland omgezet naar akker maakt een verschil van niet minder dan 10 ton CO2 per jaar. Dus de natuurgebieden zijn niet alleen goed voor de biodiversiteit maar ook voor de waterberging, waterretentie, opslag van CO2 en dus als klimaatbuffer.

Behoud en herstel graslandareaal in de vallei absoluut nodig

Als het gaat over riviersystemen en herstel van deze riviersystemen ook in relatie tot komberging en klimaatbuffering, is er voor de vallei buiten de natuurcomplexen maar één optie mogelijk: de keuze voor een open rivierlandschap of verwevingsgebied met ruimte voor natuurontwikkeling, waterberging, graslanden en de daarbij horende landbouw. Expliciet moet vooropstaan dat het bestaand graslandareaal behouden en terug hersteld wordt. Dat is cruciaal zowel voor het kombergend vermogen van de vallei maar ook voor de opslag van koolstof. Het behoud van de valleigraslanden zowel binnen als buiten natuurgebied, is de rode draad in het geheel wanneer we het hebben over de “in het kader van de klimaatverandering het behouden en herstellen van het waterbergend vermogen van de riviervallei”.

Conclusie:

In functie van klimaatbuffering en kombergring moet het behoud van het bestaand graslandareaal en het herstel hiervan een evidentie zijn. En dit naast de grootschalige natuurontwikkelingscomplexen van de hierboven opgesomde gebieden als kern, uitgebreid met hun visiegebied.